امسال به مناسبت روز جهانی محیط زیست، ۱۵ خرداد ماه در یک لایو مشترک اینستاگرامی بین کُمُدا و “بهار خلیلی فرد” فعال و بلاگر سبکِ زندگی پایدار در مورد راهکارهای ساده‌ای صحبت شد که از طریق اون‌ها می‌تونیم زمین رو نجات بدیم. در ادامه این مطلب خلاصه‌ای از این لایو به صورت پرسش و پاسخ نوشته شده و اینکه هر کدوم از ما چه‌طور می‌تونیم سبک زندگی‌ای رو بسازیم که به زمین کمک کنیم.
خودت رو بهمون معرفی کن و بهمون بگو سبکِ زندگی پایدار اصلا یعنی چی؟
من بهار خلیلی فرد، بلاگر سبکِ زندگی پایدار و مدیر محصول اپلیکیشنی در حوزه سبک زندگی هستم. داشتن سبک زندگی پایدار به این معنا هست که هر کدوم از ما چه‌طور می‌تونیم به نحوی زندگی کنیم که رد پای دی اکسید کربن کم‌تری داشته باشیم و کم‌ترین آسیب رو به زمین، گیاهان و حیوانات وارد کنیم.
داشتن سبک زندگی پایدار برای تو از کجا شروع شد و به نظرت بقیه از کجا می‌تونن شروع کنن؟
من از اون جایی که در سال‌های قبل، به دنیای فشن و مد خیلی علاقه‌مند و پُرمصرف بودم، به خاطر این حجم از مصرف‌گرایی از خودم به شدت عصبانی بودم. با نگاه به رفتارهام متوجه شدم من تمام درآمدم صرف دنیای فشن و مد شده و متوجه شدم که باید این دید رو تغییر بدم.
به خودم فرصت دادم، به این فکر کردم تا مدتی خرید نکنم تا بفهمم کجای دنیا ایستادم. به ایده‌های بیزینسی درمورد Redesign فکر کردم. (ریدیزاین یعنی بدون اینکه لباس جدیدی بخرم، لباسم رو به چیز دیگه‌ای تبدیل کنم). با کمی تحقیق متوجه شدم که در دنیا مفهومی به اسم stable fashion (مُد پایدار) وجود داره.
از همین نقطه بود که متوجه شدم من بدون اینکه اطلاعی داشه باشم به صورت غیر مستقیم چه آسیبی به زمین می‌زنم! پس بیشتر مطالعه و فکر کردم تا ببینم آسون‌ترین مسیر برای تغییر سبک زندگی‌ام برای من کجا می‌تونه باشه؟ تغییر در رفتار مصرف، برای من با مد شروع شد. این تغییر برای هر کسی ممکنه متفاوت باشه. از تغییر در مورد رفتارهای حمل و نقلی یا رفتارهای داخل آشپزخونه تا پاکسازی کیف آرایشی و … نکته مهم این هست که خیلی نرم و آهسته جلو بیایید و خودتون رو قضاوت نکنید.
چه چیزی باعث شد که به نقطه‌ای برسی که تمام جذابیت‌های صنعت مُد رو کنار بگذاری؟
من معتقدم همه ما اگه مرفه‌ترین زندگی رو هم داشته باشیم، در صورتی که معنا رو از زندگیمون حذف کنن، اون زندگی فرسوده‌کننده هست. برای شروع اول آگاهی‌مون رو بالا ببریم. کاملا بدون قضاوت بایستیم به معنای زندگی و رفتارهامون در ادامه مسیر زندگی فکر کنیم. آیا ۱۰ سال آینده می‌خواهیم یک شخص با کمد پر باشیم و یا تجربیات جدید به زندگیمون اضافه شده باشه؟
در نتیجه این آگاهی، آسون‌ترین جایی که قابل تغییر هست رو انتخاب کنیم. مثلا اگه هر هفته خرید می‌کنیم این رو کمی کمتر کنیم و به جای دو بار خرید، یه دفعه خرید کنیم یا هر چیزی که وسوسه‌کننده هست رو از جلو چشممون به صورت چالشی حذف کنیم، صبور باشیم، با قدم‌های کوچیک این آگاهی هم شکل می‌گیره و تو رفتار ما منعکس میشه.
چطور بعد از چند وقت روند رفتار ما می‌تونه نمودِ بیرونی داشته باشه؟
بهتره اول رفتارهای خودمون رو اسکن درونی کنیم و بعد برای اسکن بیرونی خوب مطالعه کنیم. در دنیا چیزی به اسم “اثر مرکب” وجود داره. هر چیزی در جهان اثرگذاری آهسته داره. اثر مرکب به این معناست که خرده فعالیت‌هایی که انجام می‌دیم ممکنه تاثیر چندانی نداشته باشن؛ اما وقتی این فعالیت‌ها به مدت طولانی انجام میشن، خیلی اثرگذار میشه و همین باعث میشه که ما متوجه بشیم تمام رفتارهای همگی ما در زمین اثرگذار هست.
برای سبک زندگی پایدار تو خونه می‌تونیم چی‌کار کنیم؟
یکی از راه‌کارها اینه که از محصولات داخلی حمایت کنیم. با این کار بخش زیادی از مسئولیتمون رو در حوزه پایداری انجام می‌دیم. راهکارهای زیاد دیگه‌ای هم وجود داره: مثلاً برای روشنایی خونه از لامپ‌های کم مصرف استفاده کنیم و ببینیم چند ساعت در روز لامپ روشن هست؟ از خودمون بپرسیم که آیا با تغییر پرده‌ها می‌تونم این عادت رو تغییر بدم؟ وسایل برقی اضافی رو خاموش کنیم. دوشاخه‌های بی‌مصرف برق که ۱۳٪ برق شهری رو مصرف می‌کنن از پریز بکشیم و وسلیه‌های برقی رو به جز یخچال قبل خروج از خونه خاموش کنیم. دمای خونه رو متعادل نگه داریم و تا جای ممکن لباس مناسب بپوشیم. شیرآلات خونه رو برسی کنیم که چکه نکنن. شاید جالب باشه که بدونید یک ربع چکه کردن آب برابر هست با آب آشامیدنی مورد نیاز ۴ سال زندگی یک انسان! بازیافت زباله و تفکیک تر و خشک رو حتما انجام بدیم تا تو چرخه طبیعت سم زباله‌ها بهمون برنگرده. دور ریز غذا رو کمتر کنیم و اندازه مصرفمون تو بشقاب غذا بریزیم. میوه و سبزی اضافی یخچال رو تبدیل به مربا، ترشی، آب میوه و … کنیم تا دور ریز نداشته باشیم. موقع ظرف شستن اگر با دست می‌شوییم شیرآب رو باز نذاریم و یک سینگ رو پر از آب گرم کنیم تا ظرف‌های چرب رو باهاش تمیز کنیم.
حذف پلاستیک در آشپرخونه هم نکته خیلی مهم هست و لازمه پلاستیک‌هایی که از خریدها جا می‌مونن رو با کیسه پلاستیک جایگزین کنیم. رژیم غذایی متعادل داشته باشیم و بیش از حد گوشت یا سبزیجات مصرف نکنیم. یک روز در هفته سبزیجات خوردن رو در برنامه غذایی داشته باشیم. گیاه‌خواری به تنهایی نمی‌تونه راه چاره باشه. مصرف پایدار به این موضوع می‌تونه کمک کنه.
حواسمون باشه از راهکارهای پایداری در راستای مصرف گرایی استفاده نکنیم؛ مثلا اگه لباس دست دوم به مقدار خیلی زیادی خرید می‌کنیم، اول باید ببینیم این لباس چقدر مورد نیازمون هست، چند سال می‌تونیم استفاده کنیم و …
مصرف مواد ارگانیگ به جای مواد کارخونه‌ای چقدر می‌تونه مفید باشه؟
به نظرم رعایت تعادل می‌تونه کمک کنه. برای مثال اگه من در زمینه حمل و نقل، فقط پیاده‌روی می‌کنم، سهم حمل و نقلم صفر هست؛ اما از طرفی ممکنه هفته‌ای بیشتر از دو دفعه گوشت مصرف کنم. این رفتارها رو بررسی و متعادل کنیم.
به جای تهیه مواد از هایپرمارکت‌ها، از فروشنده‌های بومی، بدون واسطه و بازارهای محلی‌تر مواد تهیه کنیم. به این ترتیب هم بازار داخلی رو رونق می‌دیم و هم آلودگی حمل و نقل رو کم می‌کنیم.
در این‌جا لازم دونستیم که اشاره کنیم با توجه به اینکه در یک سال گذشته به دلیل کرونا راه‌اندازی کسب‌وکارهای خونگی افزایش پیدا کرده، کمدا هم علاوه بر حمایت از افراد درصد همیشگی صفر و راه‌اندازی بیزکلاب، خوراکی‌های یخچالی رو هم به دسته‌بندی‌های خودش اضافه کرده که این اتفاق در کمدا هم می‌تونه در این راستا کمک زیادی به افراد کنه.
چه‌طور می‌تونیم هم کیفیت لوازم آرایشی و بهداشتی رو نگه داریم و هم به محیط زیست کمک کنیم؟
سعی کنیم تو زندگی خیلی تو بند ظواهر نباشیم و معنای زندگی رو پیدا کنیم. من برای پاک‌سازیِ کیف لوازم آرایشم یک سال از محصولات طبیعی و دست‌ساز گیاهی و داخلی استفاده کردم. از برندهای داخلی که متریال طبیعی دارن استفاده کردم و به راحتی همه وسایل مصرفی رو به وسایل دست ساز و گیاهی تبدیل کردم و کاملا راضی هستم. توصیه می‌کنم زیاد آب بنوشید. ورزش و یوگایِ صورت کنید. برندهایی که تست حیوانی دارن یا ندارن رو شناسایی کنید. هر برندی رو که ادعا می‌کنه تست حیوانی داره یا نداره،حتما تو سایت‌های مرجع بررسی کنیم تا مطمئن بشیم.
چه‌طور به محصولات دست ساز اعتماد کنیم؟
ما تو همه چی نمی‌تونیم متخصص بشیم. من تحقیق زیادی کردم اما کافی نبود. آدم‌های متخصص هر حوزه رو شناختم و اعتماد کردم. محصولات رو طولانی مدت تست کردم و نتیجه خوبی در زمینه مصرف شامپو و مواد بهداشتی گرفتم. ما نمی‌تونیم ۱۰۰% سبک زندگی پایدار داشته باشیم در نتیجه اصلا سخت نگیرید و خودتون رو به تعادل برسونید و از زندگی خودتون شروع کنید. با خودتون مهربون باشید تا با زمین و محیط زیست هم به صلح برسیم و مهربون باشیم.
اگه تو هم یه سبک زندگی پایدار داری:
یادت نره تو فیل کمدا، می‌تونی قصه سبک زندگی‌ات، خریدهات و تجربیاتت رو با بقیه به اشتراک بگذاری و آگاه‌سازی رو شروع کنی.
